Nuty i akordy

A gdy na wojenkę szli Ojczyźnie służyć, wicher wiał im w oczy od rozstajnych dróg, niebo się nad nimi zaczynało chmurzyć, pod deszczową chmurą w polu krakał kruk. Nikt im iść nie kazał…poszli — bo tak chcieli, bo takie dziedzictwo wziął po dziadku wnuk… Nikt nie pytał o nic, a wszyscy …

Anonimowa kurpiowska pieśń ludowa, prawdopodobnie z czasu Konfederacji Dzikowskiej (1734). Bohaterem utworu jest młody strzelec, który musi zostawić swoją ukochaną by móc iść „służyć Królowi Polskiemu”.

Pieśń z Powstania Listopadowego. Słowa – Rajnold Suchodolski (polski poeta, działacz niepodległościowy, uczestnik Powstania Listopadowego), muzyka z ludowego Kujawiaka od poranka. Autor tekstu dedykował swój utwór polskim kobietom wspierającym walkę powstańców.

Rozkwitały pąki białych róż, Wróć, Jasieńku, z tej wojenki już, Wróć, ucałuj, jak za dawnych lat, Dam ci za to róży najpiękniejszy kwiat. Kładłam ja ci idącemu w bój, Białą różę na karabin twój, Nimeś odszedł, mój Jasieńku, stąd, Nimeś próg przestąpił, kwiat na ziemi zwiądł…

„Bij bolszewika”, to polska pieśń partyzancka anonimowego autorstwa, powstała najprawdopodobniej pod koniec II Wojny Światowej w czasie wejścia Sowietów na ziemie Rzeczypospolitej. Współcześnie wiąże się autorstwo tej pieśni z żołnierzami Samoobrony Ziemi Wołkowyskiej – polskiej organizacji podziemia antykomunistycznego, działającej w latach 1946-1950 w Wołkowysku i jego okolicach.